Zogenoemde ongedocumenteerden, mensen in Nederland zonder geldige verblijfsvergunning van buiten de Europese Unie, ontvangen vaak ten onrechte niet de medisch noodzakelijk zorg waarop ze wel recht hebben. Dat concluderen onderzoekers van de Erasmus Universiteit Rotterdam die over een periode van 2 jaar in totaal 60 ongedocumenteerden in Den Haag en Rotterdam hebben gevolgd. 

Een van de oorzaken is dat sommigen zich niet bewust zijn van hun wettelijke rechten of denken geen aanspraak hierop te mogen maken. Andere geïnterviewden zeggen geconfronteerd te worden met informele barrières. Velen kiezen er vervolgens bewust voor om helemaal geen gezondheidszorg te zoeken, aldus de onderzoekers.

Ook angst voor de autoriteiten speelt een grote rol, daarnaast zijn de ongedocumenteerde vaak bang niet in staat te zijn de rekening te kunnen betalen. Negatieve ervaringen met zorgverleners, die dwingen een identiteitsbewijs of een verzekeringspas te laten zien, spelen eveneens een rol.

Maar het zijn niet alleen de ongedocumenteerden die niet op de hoogte zijn van hun rechten, sommige zorgaanbieders zijn kennelijk ook niet op de hoogte van het recht van ongedocumenteerden tot medisch noodzakelijke zorg. Daarnaast zijn zorgaanbieders volgens de onderzoekers niet altijd op de hoogte van een financieringsregeling waarop zij een beroep kunnen doen wanneer ze te maken hebben met een ongedocumenteerde patiënt die niet kan betalen.

De onderzoekers hebben ook suggesties om op de korte termijn, zeker gedurende de coronapandemie, tot verbeteringen te komen. Zo bevelen zij onder meer aan informatie te vertalen en te investeren in de organisaties die dicht bij de ongedocumenteerden staan, terwijl voor de lange termijn het creëren van een ‘recht-op-zorg kaart’ en training van zorgpersoneel wordt voorgesteld.